Nơi đây không chỉ nổi bật bởi vẻ đẹp thiên nhiên kỳ vĩ, mà còn là một địa điểm văn hóa tâm linh và lịch sử quan trọng, thu hút hàng triệu lượt du khách mỗi năm. Nằm cách trung tâm thành phố Đà Nẵng khoảng 8km về phía Đông Nam, Ngũ Hành Sơn là quần thể núi đá vôi nổi tiếng không chỉ bởi cảnh quan thiên nhiên kỳ vĩ mà còn là nơi lưu giữ nhiều giá trị văn hóa, lịch sử và tâm linh sâu sắc. Đây là một trong những điểm đến không thể bỏ qua khi ghé thăm miền Trung Việt Nam.
1. Giới thiệu tổng quan về Ngũ Hành Sơn
Ngũ Hành Sơn còn được gọi là núi Non Nước, gồm 5 ngọn núi đá vôi mang tên theo ngũ hành: Kim Sơn, Mộc Sơn, Thủy Sơn, Hỏa Sơn và Thổ Sơn. Mỗi ngọn núi mang trong mình một vẻ đẹp riêng biệt và những câu chuyện huyền bí, linh thiêng. Quần thể này nằm ngay bên bờ biển Non Nước – một bãi biển đẹp nổi tiếng, tạo nên sự kết hợp hài hòa giữa núi và biển.
2. Nguồn gốc tên gọi và giá trị phong thủy
Tên gọi “Ngũ Hành Sơn” xuất phát từ học thuyết Ngũ hành của phương Đông: Kim, Mộc, Thủy, Hỏa, Thổ. Người xưa tin rằng nơi đây hội tụ linh khí đất trời, có vai trò điều hòa âm dương, mang đến sự thịnh vượng cho vùng đất miền Trung. Chính vì vậy, Ngũ Hành Sơn không chỉ là thắng cảnh thiên nhiên mà còn là chốn tâm linh linh thiêng được người dân tôn kính.
3. Lịch sử hình thành và phát triển
Ngũ Hành Sơn đã xuất hiện trong nhiều thư tịch cổ, ghi dấu ấn trong các chuyến đi của vua chúa triều Nguyễn. Nơi đây từng là điểm dừng chân của vua Minh Mạng trong hành trình Nam tiến, cũng như là nơi lưu lại nhiều thơ văn khắc trên vách đá, hang động từ thời phong kiến.
Đặc biệt, trong kháng chiến chống Pháp và Mỹ, các hang động ở Ngũ Hành Sơn từng là nơi trú ẩn và hoạt động cách mạng của quân dân ta. Điều này đã tạo nên một lớp trầm tích lịch sử phong phú, khiến nơi đây không chỉ đẹp về mặt thiên nhiên mà còn giàu giá trị văn hóa – lịch sử.
4. Những ngọn núi kỳ bí trong quần thể Ngũ Hành Sơn
Ngũ Hành Sơn gồm 5 ngọn núi đá vôi biệt lập nhô lên giữa vùng đất bằng ven biển, mỗi ngọn mang tên một yếu tố trong ngũ hành: Kim Sơn, Mộc Sơn, Thủy Sơn, Hỏa Sơn và Thổ Sơn. Mỗi ngọn núi không chỉ có hình dáng và cấu trúc địa chất khác nhau, mà còn gắn liền với những giá trị văn hóa, tâm linh và lịch sử đặc sắc.
4.1. Thủy Sơn – Ngọn núi lớn và đẹp nhất
Thủy Sơn là ngọn núi nổi bật nhất trong quần thể Ngũ Hành Sơn với chiều cao hơn 100 mét, diện tích gần 15ha. Ngọn núi này gồm 3 đỉnh núi nằm trên ba tầng địa hình khác nhau: Thượng Thai, Trung Thai và Hạ Thai, tượng trưng cho trời – đất – người.
Các điểm nổi bật trên núi Thủy Sơn:
-
Chùa Linh Ứng Non Nước: Nằm uy nghi trên sườn phía Đông của ngọn Thủy Sơn – ngọn núi lớn và đẹp nhất trong quần thể Ngũ Hành Sơn, chùa Linh Ứng Non Nước là điểm đến tâm linh nổi bật thu hút đông đảo du khách và Phật tử gần xa. Được xây dựng từ thời vua Minh Mạng triều Nguyễn, ngôi chùa mang đậm dấu ấn kiến trúc Phật giáo truyền thống, với mái ngói cong hình rồng, cột trụ chạm trổ tinh xảo và không gian thanh tịnh giữa núi rừng xanh mát. Đặc biệt, trong khuôn viên chùa có cây bồ đề do chính Thủ tướng Ấn Độ tặng, tượng trưng cho sự giao lưu văn hóa giữa hai nền Phật giáo lớn của châu Á.
-
Động Huyền Không: là một trong những hang động đẹp và nổi bật nhất tại Ngũ Hành Sơn. Với trần hang cao và các khe hở tự nhiên đón ánh sáng mặt trời chiếu xuyên vào, không gian bên trong động trở nên lung linh, huyền ảo như chốn bồng lai. Bên trong có các bàn thờ Phật, tượng thạch nhũ và phù điêu đá tạo cảm giác linh thiêng, thanh tịnh. Không chỉ có giá trị tâm linh, nơi đây còn mang dấu ấn lịch sử khi từng là nơi trú ẩn, cứu chữa thương binh trong thời kháng chiến. Đây là điểm dừng chân lý tưởng cho du khách yêu thích vẻ đẹp kỳ bí và tĩnh lặng.
-
Chùa Tam Thai: là một ngôi cổ tự linh thiêng nằm trên đỉnh núi Thủy Sơn, thuộc quần thể Ngũ Hành Sơn. Được xây dựng từ năm 1630 dưới triều vua Lê Thần Tông, chùa đã trải qua nhiều lần trùng tu và vẫn giữ được nét kiến trúc truyền thống đặc trưng với tam quan, chính điện và các pho tượng Phật cổ kính. Đây từng là nơi tu hành của nhiều cao tăng và được vua Minh Mạng ban sắc tứ, ghi nhận giá trị văn hóa – tâm linh của ngôi chùa. Không gian chùa yên tĩnh, thoáng đãng, là điểm đến lý tưởng để du khách vãn cảnh, dâng hương và tìm về sự an yên trong tâm hồn.
-
Vọng Hải Đài và Vọng Giang Đài: Hai đài vọng cảnh nằm trên đỉnh núi Thủy Sơn, nơi du khách có thể chiêm ngưỡng toàn cảnh thiên nhiên tuyệt đẹp của Ngũ Hành Sơn. Vọng Hải Đài hướng về phía biển Đông, từ đây có thể nhìn thấy bãi biển Non Nước trải dài, làn nước xanh biếc hòa cùng bầu trời rộng mở – mang lại cảm giác thư thái, khoáng đạt. Trong khi đó, Vọng Giang Đài lại mở ra tầm nhìn bao quát sông Cổ Cò uốn lượn bên làng đá mỹ nghệ và vùng đồng bằng thanh bình phía Nam Đà Nẵng. Cả hai điểm đến đều là nơi lý tưởng để dừng chân, hít thở không khí trong lành và lưu giữ những khoảnh khắc tuyệt đẹp giữa thiên nhiên, núi trời hùng vĩ.
Vọng Hải Đài
-
Động Tàng Chơn, động Linh Nham, động Vân Thông: Nơi thờ các vị thần linh bảo hộ cho núi rừng, có không gian tĩnh mịch và những khối đá tự nhiên mang hình dáng kỳ lạ, tạo nên cảm giác linh thiêng huyền bí. Động Linh Nham gây ấn tượng với vòm hang rộng, sâu hun hút, bên trong là các nhũ đá rủ xuống như rèm, cùng ánh sáng phản chiếu tạo nên khung cảnh kỳ ảo. Trong khi đó, động Vân Thông lại dẫn du khách qua lối đi hẹp, quanh co để lên đến đỉnh Thủy Sơn – nơi được ví như “đường lên trời” nhờ hành trình chinh phục thú vị, mở ra tầm nhìn toàn cảnh tuyệt đẹp. Mỗi hang động mang một vẻ đẹp riêng, góp phần làm nên sức hấp dẫn đa chiều cho quần thể Ngũ Hành Sơn.
4.2. Kim Sơn – Biểu tượng của sự yên bình và tâm linh
Nằm ở phía Nam dãy Ngũ Hành Sơn, sát bên dòng sông Cổ Cò thơ mộng, núi Kim Sơn nổi bật với hình dáng uốn lượn mềm mại, tựa như một con rồng đang nằm phục giữa đất trời. Không hùng vĩ như Thủy Sơn, cũng không cao lớn hay hiểm trở, Kim Sơn mang một vẻ đẹp tĩnh lặng, thanh tao, là nơi hội tụ đậm nét của đời sống tâm linh Phật giáo và tín ngưỡng dân gian của người dân miền Trung.
Địa điểm nổi bật mà bạn phải ghé khi đến Ngũ Hành Sơn:
Điểm nhấn đặc biệt của Kim Sơn chính là chùa Quan Thế Âm – một trong những trung tâm Phật giáo lớn của thành phố Đà Nẵng. Chùa được xây dựng vào năm 1957, mang kiến trúc trang nhã, giản dị mà thanh tịnh. Nằm nép mình dưới chân núi, giữa không gian mát mẻ và tĩnh lặng của cây xanh, tiếng chuông chùa văng vẳng giữa núi rừng tạo nên cảm giác an nhiên, dễ chịu cho du khách khi đặt chân tới. Chùa không chỉ là nơi tu hành của chư tăng ni mà còn là điểm tựa tinh thần của cộng đồng Phật tử địa phương và khách thập phương.
Tượng Bồ Tát Quan Âm: một công trình nghệ thuật và tâm linh nổi bật. Tượng được tạc từ đá cẩm thạch trắng nguyên khối, cao hơn 10 mét, với nét mặt hiền từ, ánh mắt bao dung và đôi tay kết ấn cứu độ chúng sinh. Tượng không chỉ là biểu tượng của lòng từ bi, mà còn là niềm tự hào của người dân Ngũ Hành Sơn, được họ tôn kính và gìn giữ qua nhiều thế hệ.
Lễ hội Quán Thế Âm: một trong những lễ hội văn hóa – tâm linh lớn nhất khu vực miền Trung, tổ chức vào ngày 19 tháng 2 âm lịch hằng năm. Lễ hội thu hút hàng vạn Phật tử và du khách đến hành hương, chiêm bái và tham gia các hoạt động mang đậm bản sắc văn hóa như rước tượng Quan Âm, lễ cầu an, tụng kinh, thuyết pháp, biểu diễn nghệ thuật dân gian và thả hoa đăng trên sông Cổ Cò. Đây không chỉ là dịp để gắn kết cộng đồng Phật tử, mà còn là một không gian văn hóa đặc sắc, góp phần bảo tồn và lan tỏa giá trị truyền thống tâm linh của vùng đất Ngũ Hành Sơn.
Ngoài ra, Kim Sơn có nhiều hang động nhỏ với các thạch nhũ kỳ ảo mang hình dáng tự nhiên như hoa sen, con rùa, tượng Phật…
4.3. Mộc Sơn – Ngọn núi “độc lập” và linh thiêng
Nằm liền kề với Thủy Sơn sầm uất nhưng lại mang dáng vẻ trầm mặc, Mộc Sơn là ngọn núi duy nhất trong quần thể Ngũ Hành Sơn không có chùa chiền hay hệ thống hang động phong phú. Chính sự đơn sơ và biệt lập ấy lại tạo nên một nét cuốn hút riêng cho Mộc Sơn – nơi được ví như ngọn núi “tĩnh lặng” của vùng đất thiêng.
Điểm đặc biệt nổi bật nhất tại Mộc Sơn chính là pho tượng đá Quan Âm Bồ Tát tự nhiên, còn được người dân địa phương kính gọi thân mật là “Bà Quan Âm”. Tượng không qua bàn tay chế tác của con người, nhưng lại mang hình dáng rõ ràng và thần thái uy nghiêm như một bức tượng điêu khắc hoàn chỉnh. Với đường nét mềm mại và dáng đứng trầm mặc giữa núi rừng, tượng Bà Quan Âm trở thành biểu tượng linh thiêng, là chốn tựa tâm linh cho người dân bản địa và là điểm đến thu hút sự tò mò, kính ngưỡng của du khách thập phương.
Không giống các ngọn núi khác được khai thác du lịch mạnh mẽ, Mộc Sơn vẫn giữ nguyên vẹn vẻ hoang sơ và tĩnh lặng vốn có. Bao phủ bởi thảm thực vật tự nhiên và không khí trong lành, nơi đây là điểm dừng chân lý tưởng cho những ai tìm kiếm không gian yên bình, tránh xa ồn ào phố thị, để được hòa mình vào thiên nhiên và cảm nhận sự thanh tịnh sâu lắng từ trong tâm hồn.
4.4. Hỏa Sơn – Nơi ẩn chứa nhiều huyền thoại
Hỏa Sơn là ngọn núi đôi (Âm Hỏa Sơn và Dương Hỏa Sơn) nằm phía Tây Nam Thủy Sơn, nối liền với nhau bởi một con đường nhỏ. Núi có địa hình hiểm trở, nhiều hang động nhỏ, cây rừng mọc dày, tạo nên vẻ bí ẩn.
Tên gọi “Hỏa Sơn” bắt nguồn từ đặc điểm địa chất của núi: nhiều lớp đá có màu đỏ sẫm, nâu đất – gợi liên tưởng đến lửa, kết hợp với khí hậu khô nóng gần như quanh năm. Cái tên ấy cũng phần nào nói lên vẻ mạnh mẽ, dữ dội ẩn dưới vẻ tĩnh lặng của ngọn núi này.
Bên trong lòng núi, du khách có thể khám phá hai hang động nổi bật là động Long Hoa và động Phổ Đà Sơn – những địa điểm mang đậm dấu ấn Phật giáo. Động Long Hoa gợi liên tưởng đến cảnh giới của Đại hội Long Hoa trong kinh Phật, trong khi Phổ Đà Sơn là tên gọi gắn liền với Phổ Đà – nơi Bồ Tát Quan Âm hiện thân cứu độ chúng sinh. Cả hai động đều có hệ thống thạch nhũ đa dạng, hình thù phong phú và không gian thanh tĩnh, rất thích hợp để chiêm bái và thiền định.
4.5. Thổ Sơn – Vị trí chiến lược và giá trị lịch sử
Thổ Sơn là ngọn núi thấp nhất, nằm sát làng đá mỹ nghệ Non Nước. Mặc dù không phát triển du lịch mạnh, nhưng nơi đây lại chứa đựng nhiều giá trị lịch sử thời kháng chiến.
Với địa hình hiểm trở, nhiều ghềnh đá và vách dựng cheo leo, Thổ Sơn từng là nơi ẩn náu và lập căn cứ của lực lượng cách mạng. Các hang động nhỏ cùng những lối đi hẹp xuyên qua lòng núi được sử dụng như nơi trú ẩn, tiếp tế và liên lạc bí mật giữa quân dân địa phương. Dù không còn nguyên trạng như xưa, nhưng dấu tích của những hành lang hẹp và dấu vết sinh hoạt vẫn khiến nơi đây trở thành một “chứng nhân” thầm lặng cho một thời kỳ lịch sử oanh liệt.
Ngoài giá trị lịch sử, Thổ Sơn còn đóng vai trò quan trọng về mặt địa chất. Núi là nơi khai thác đá cẩm thạch tự nhiên – loại đá có vân đẹp, độ cứng cao – được sử dụng làm nguyên liệu cho các nghệ nhân làng đá mỹ nghệ Non Nước từ hàng trăm năm nay. Nhiều tác phẩm điêu khắc tinh xảo đã ra đời từ chất liệu đá của Thổ Sơn, góp phần làm nên tên tuổi cho làng nghề truyền thống nổi tiếng của Đà Nẵng.
Ngày nay, mặc dù chưa được khai thác mạnh về mặt du lịch, Thổ Sơn vẫn là điểm đến đầy hấp dẫn với những ai yêu thích khám phá, tìm hiểu lịch sử và văn hóa địa phương. Mỗi bậc đá gồ ghề nơi đây không chỉ dẫn lên đỉnh núi mà còn dẫn người ta trở về với ký ức của một thời dân tộc kiên cường chiến đấu vì độc lập, tự do.
5. Giá vé tham quan Ngũ Hành Sơn Đà Nẵng
| Hạng mục | Giá vé |
|---|---|
| Vé tham quan người lớn | 40.000 VNĐ/lượt |
| Vé tham quan học sinh, sinh viên | 10.000 VNĐ/lượt (có thẻ học sinh/sinh viên) |
| Vé thang máy (lên núi Thủy Sơn) | 15.000 VNĐ/lượt |
6. NHỮNG LƯU Ý KHI ĐI DU LỊCH NGŨ HÀNH SƠN
Khi tham quan Ngũ Hành Sơn Đà Nẵng , du khách nên chọn trang phục gọn nhẹ, đi giày thể thao hoặc dép có độ bám tốt để dễ dàng leo núi và di chuyển trên các bậc đá. Nên mang theo mũ, nón, nước uống cá nhân để tránh mất nước, đặc biệt nên chọn thời tiết để đi du lịch Đà Nẵng. Không nên tham quan vào buổi trưa nắng gắt vì dễ mệt và ánh sáng không đẹp để chụp hình. Ngoài ra, cần giữ gìn vệ sinh chung, không xả rác, viết vẽ lên vách đá hoặc tượng. Tại các chùa, hang động – nơi có tính chất tâm linh – hãy đi nhẹ, nói khẽ và thể hiện sự tôn trọng. Nếu đi cùng người lớn tuổi hoặc trẻ em, nên sử dụng thang máy để hỗ trợ di chuyển dễ dàng và an toàn hơn.
Ngũ Hành Sơn không chỉ là điểm đến nổi bật của Đà Nẵng với vẻ đẹp kỳ vĩ của thiên nhiên và kiến trúc tâm linh, mà còn là nơi lưu giữ nhiều giá trị văn hóa, lịch sử sâu sắc. Từ những ngọn núi mang tên ngũ hành, các hang động huyền bí đến những ngôi chùa linh thiêng và làng nghề truyền thống, mỗi bước chân tại đây đều là một hành trình khám phá đầy ý nghĩa. Nếu bạn đang tìm kiếm một nơi để lắng đọng tâm hồn, tìm hiểu văn hóa và tận hưởng vẻ đẹp thiên nhiên, Ngũ Hành Sơn chính là điểm dừng chân lý tưởng trong hành trình khám phá miền Trung Việt Nam.
